w dniach 31-2 sierpnia Jego Ekscelencja Arcybiskup Wrocławski i Szczeciński Jerzy, Prawosławny Ordynariusz Wojskowy wziął udział w uroczystościach upamiętniających 79 rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. Podczas obchodów Władyka reprezentował Jego Eminencję Metropolitę Sawę oraz Prawosławny Ordynariat Wojska Polskiego.

31 lipca br. przy Pomniku Powstania Warszawskiego odprawiono nabożeństwo w intencji powstańców i mieszkańców Warszawy, a następnie odczytano uroczysty Apel Pamięci.

Plac Krasińskich w Warszawie tradycyjnie zgromadził Powstańców, przedstawicieli władz państwowych, samorządowych, duchowieństwa oraz warszawiaków, którzy oddali hołd poległym bohaterom powstania w 1944 roku. W uroczystościach wziął udział Prawosławny Ordynariusz Wojskowy JE abp Jerzy (Pańkowski).

Prezydent RP Andrzej Duda w swoim przemówieniu zaznaczył, że Powstanie Warszawskie było jedynym w swoim rodzaju zrywem. – Nigdy wcześniej i nigdy potem nie doszło do takiego powstania miejskiego – zauważył. Dodał też, że nie powinno być ono tylko ważnym wydarzeniem w historii, ale również stanowić lekcję tego, jak należy dbać o ojczyznę, „aby trwała i przetrwała”.

Prezydent podziękował wszystkim, którzy rozumieją odpowiedzialność, jaką niesie za sobą dziedzictwo powstania. Nawiązał też do obecnych zabiegów zbrojeniowych w kontekście rosyjskiej agresji na Ukrainę: „Na tym rzecz polega – by być na tyle silnym, by nie musieć walczyć”.

Zwracając się do obecnych na placu Powstańców Prezydent mówił: Jesteście wzorem ducha dla młodego pokolenia.

I dodał: „Ten duch był silniejszy ponad wszystko. I to właśnie duch dawał tę niezwykłą siłę odwagi pójścia z Visem na Tygrysa” – podsumował Andrzej Duda.

1 sierpnia br. Prawosławny Ordynariusz Wojskowy JE arcybiskup Jerzy (Pańkowski) wziął udział w uroczystościach przed pomnikiem Gloria Victis na warszawskich Powązkach oraz odmówił modlitwę na kurhanie pod Pomnikiem Powstania Warszawskiego.

Powstanie Warszawskie było największą bitwą, jaką armia podziemna stoczyła z okupantem podczas II wojny światowej. Modlitwa w intencji Powstańców i mieszkańców Warszawy oraz złożenie wieńców pod pomnikiem „Gloria Victis” na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach były centralnym punktem obchodów dnia pamięci wybuchu Powstania Warszawskiego. Na pamiątkę tego wielkiego zrywu, w Godzinę „W” (o 17:00) weterani, warszawiacy, przedstawiciele władz państwowych, wojska i służb mundurowych oraz duchowieństwa zgromadzeni pod pomnikiem uczcili modlitewnie pamięć Bohaterów Walczącej Warszawy.

Słowa modlitwy międzyreligijnej w intencji Powstańców Warszawskich wybrzmiały także o godzinie 18:30 pod pomnikiem „Polegli – Niepokonani” na Cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli. Duchowni pięciu wyznań prosili o pokój dla dusz wszystkich Bohaterów Powstania Warszawskiego oraz o pokój dla całego świata.

Na cmentarzu Powstańców Warszawy znajduje się niewiele pojedynczych grobów, ponieważ większość ludzkich szczątek pogrzebano w 177 zbiorowych mogiłach oraz w kurhanie, nad którym wzniesiony został pomnik „Polegli Niepokonani”. Oblicza się, że na cmentarzu zgromadzonych jest ok. 12 ton prochów co pozwala oszacować, że spoczywa tam nawet 100 tys. osób.

W Godzinę „W” hołd Powstańcom Warszawskim oddała cała stolica. Miasto zatrzymało się na minutę, by uczcić Bohaterów zrywu. Tego dnia w Warszawie, a także w innych miejscach naszego kraju rozległ się dźwięk syren alarmowych.

Podczas warszawskich uroczystości rocznicowych Prawosławnemu Ordynariuszowi Wojskowemu asystował Jego zastępca ks. ppłk Łukasz Godun.

2 sierpnia w katedralnej świątyni prawosławnego ordynariatu obchodzono liturgicznie pamięć świętego wielkiego proroka Eliasza. W tym dniu Prawosławny Ordynariusz Wojskowy JE abp Jerzy (Pańkowski) przewodniczył Boskiej Liturgii wspominając modlitewnie Powstańców Warszawy.

Dzień po 79. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, w Katedrze Prawosławnego Ordynariatu WP podczas Boskiej Liturgii ordynariuszowi wojskowemu asystowali kapelani ordynariatu. W sposób szczególny zanosili oni swoje modlitwy w intencji wszystkich Bohaterów Powstańczej Warszawy, walczących w obronie naszej Ojczyzny i Jej stolicy. Jednymi z tysięcy powstańców byli synowie Naczelnego Kapelana Wojska Polskiego śp. ks. protoprezbitra Szymona Fedorońko, podchorążowie: Orest i Wiaczesław. W nabożeństwie uczestniczyły także rodziny i bliscy Powstańców Warszawy.

Po Boskiej Liturgii Arcybiskup Jerzy zapoznał wiernych z żywotem świętego proroka Eliasza. Zwrócił uwagę na analogie jakie zachodzą pomiędzy Nim, a świętym Janem Chrzcicielem. W szczególnych słowach opowiedział o cudownym odejściu proroka na ognistym rydwanie. Na koniec pozdrowił zebranych w świątyni życząc wszystkim Bożego błogosławieństwa.

Powstanie Warszawskie to największy zryw militarny w okupowanej przez III Rzeszę Europie. Walka rozpoczęła się 1 sierpnia 1944r. i trwała 63 dni. W pierwszych dniach powstania rozstrzelani zostali studenci i wykładowcy Studium Teologii Prawosławnej Uniwersytetu Warszawskiego. Wśród ofiar znaleźli się: mgr Aleksander Panin, Mikołaj Kulczycki, Jan Sawko, Piotr Turowski oraz inni. Łącznie 17 osób. Na warszawskiej Woli rozstrzelano dzieci i personel prawosławnego sierocińca. Łącznie 100 osób. Wraz z nimi zginęli: archimandryta Teofan Protasiewicz, proboszcz parafii św. Jana na Woli, ks. Antoni Kaliszewicz z rodziną, wikariusz parafii św. Jana na Woli, matuszka Antonina Teodorowicz, żona byłego proboszcza katedry metropolitalnej w Warszawie. Powstanie przyniosło zagładę miastu, śmierć blisko 200 tys. osób oraz wypędzenie pozostałych przy życiu mieszkańców Warszawy.