W Niedzielę Świętych Praojców, nabożeństwom we wrocławskiej katedrze przewodniczył abp Jerzy. W trakcie Boskiej Liturgii zabrzmiało czytanie Świętej Ewangelii wg Świętego Apostoła i Ewangelisty Łukasza (Łk 14, 16-24):
“W owym czasie, Jezus powiedział te słowa: Pewien człowiek wyprawił wielką ucztę i zaprosił wielu. Kiedy nadszedł czas uczty, posłał swego sługę, aby powiedział zaproszonym: Przyjdźcie, bo już wszystko jest gotowe. Wtedy zaczęli się wszyscy jednomyślnie wymawiać. Pierwszy kazał mu powiedzieć: Kupiłem pole, muszę wyjść, aby je obejrzeć; proszę cię, uważaj mnie za usprawiedliwionego. Drugi rzekł: Kupiłem pięć par wołów i idę je wypróbować; proszę cię, uważaj mnie za usprawiedliwionego. Jeszcze inny rzekł: Poślubiłem żonę i dlatego nie mogę przyjść. Sługa powrócił i oznajmił to swemu panu. Wtedy rozgniewany gospodarz nakazał słudze: Wyjdź co prędzej na ulice i zaułki miasta i wprowadź tu ubogich, ułomnych, niewidomych i chromych. Sługa oznajmił: Panie, stało się, jak rozkazałeś, a jeszcze jest miejsce. Na to pan rzekł do sługi: Wyjdź na drogi i między opłotki i zmuszaj do wejścia, aby mój dom był zapełniony. Albowiem powiadam wam: żaden z owych ludzi, którzy byli zaproszeni, nie skosztuje mojej uczty”
Po wysłuchaniu Ewangelii ze słowem do tłumnie zebranych wiernych zwrócił się ks. mitrat Aleksander Konachowicz. W swojej homilii zwrócił uwagę na świętych Starego Testamentu, którzy całe życie czekali na Mesjasza. Wspominając ich od Abraham ks. Aleksander ukazał swoistą sztafetę pokoleń, która zakończyła się przyjściem na świat Wcielonego Boga Słowa.
O znaczeniu Niedzieli Praojców mówi tekst będący jednym z rozdziałów książki “The Winter Pascha – Readings for the Christmas-Epiphany Season” autorstwa o. Thomasa Hopko:
Na dwie niedziele przed Bożym Narodzeniem, Kościół prawosławny świętuje pamięć świętych praojców Starego Przymierza. Praojcowie przepowiedzieli przyjście Mesjasza i odkupienie poprzez jego zbawczą Paschę. W kanonie jutrzni słyszmy: Przynieśmy śpiew ojcom, którzy przed Zakonem i w Zakonie zajaśnieli, wolę prawą Pana i Władcy zajaśniałemu z Dziewicy dobrze czynili, i teraz cieszą się niezachodzącą Światłością
Pieśni liturgiczne wymieniają z imienia praojców i ich zasługi. Słyszymy także o świętych kobietach – Mocą Twoją dawno temu moce uczyniły córy, Panie, Anna i Judyta, Debora, Hulda, Jaela, Estera, Sara, Mariam Mojżeszowa, Rachela, Rebeka i Rut bardzo mądra. Wszystko to oznacza, że sprawiedliwi czasów Starego Przymierza, mężczyźni i kobiety, Żydzi i nie-Żydzi, ci którzy odnaleźli życie w Bogu, jak czytamy w Liście Apostolskim – ukazali się w chwale (Kol 3,4).
Życiem sprawiedliwych praojców i pramatek, podobnie jak wszystkich świętych był Chrystus. Napędzała ich wiara w żywego Boga i w Jego Słowo. Ich sposobem na życie było oddawanie chwały Bogu, nie tylko w słowach, lecz także w czynach.
Istnieje wielka różnica pomiędzy egzystencją a życiem. Wielu ludzi egzystuje. Bardzo niewielu żyje naprawdę. Życie mają tylko ci, którzy poszukują Boga. Tylko ten, kto wypełnia Jego przykazania i odnajduje spełnienie w realizacji Jego woli wyjdzie poza egzystencję i rzeczywiście znajdzie życie. Szukaj Boga, a twoja dusza żyć będzie (Ps 69,32, LXX). Wezwanie psalmisty Dawida doskonale harmonizuje ze słowami Boga dającemu Mojżeszowi Prawo:
Patrz! Kładę dziś przed tobą życie i szczęście, śmierć i nieszczęście. Ja dziś nakazuję ci miłować Pana, Boga twego, i chodzić Jego drogami, pełniąc Jego polecenia, prawa i nakazy, abyś żył i mnożył się, a Pan, Bóg twój, będzie ci błogosławił w kraju, który idziesz posiąść. Ale jeśli swe serce odwrócisz, nie usłuchasz, zbłądzisz i będziesz oddawał pokłon obcym bogom, służąc im – oświadczam wam dzisiaj, że na pewno zginiecie, niedługo zabawicie na ziemi, którą idziecie posiąść, po przejściu Jordanu. Biorę dziś przeciwko wam na świadków niebo i ziemię, kładąc przed wami życie i śmierć, błogosławieństwo i przekleństwo. Wybierajcie więc życie, abyście żyli wy i wasze potomstwo, miłując Pana, Boga swego, słuchając Jego głosu, lgnąc do Niego; bo tu jest twoje życie i długie trwanie twego pobytu na ziemi, którą Pan poprzysiągł dać przodkom twoim: Abrahamowi, Izaakowi i Jakubowi. (Pwt 30, 15-20)
Święci praojcowie i pramatki oraz ich potomstwo wybrali życie. Znaleźli je w Mesjaszu, Jezusie Chrystusie, który sam jest Życiem, wcielonym Słowem Bożym. Celebracja zimowej Pascha jest celebracją życia w Bogu. Dla Chrystusa, który jest naszym życiem i który się już ukazał (Kol 3,4), którego oglądaliśmy chwałę (J 1,14). Teraz, chwała jest ukryta w postaci sługi (Flp 2,7), ale zostanie ujawniona w końcu wieku, dla tych, którzy umiłowali pojawienie się Jego i życie w Nim (2 Tm 4,8; Kol 2,6).
Ks. Thomas Hopko – amerykański kapłan prawosławny, były wykładowca i dziekan Seminarium św. Włodzimierza w Crestwood, autor popularnych audycji radiowych.
tłum. ks. Paweł Cecha