W ostatnią niedzielę 26 maja Parafia Prawosławna pw. Św. Mikołaja w Poznaniu uroczyście obchodziła setny jubileusz swego istnienia. Historia, można powiedzieć, zatoczyła krąg. Sto lat wcześniej życie liturgiczne w Poznaniu rozpoczęło się od konsekracji, czyli poświęcenia nowej świątyni, która została urządzona w byłej stajni garnizonowej. Miało to miejsce 13 kwietnia 1924 roku. Minął wiek i po generalnym remoncie poznańska cerkiew ponownie została poświęcona. Dzieje się tak gdy podczas prac remontowych zachodzi konieczność naruszenia Św. Ołtarza „Prestołu”. W taki sposób Bóg dał możliwość uczestnikom uroczystości jubileuszowych poczuć radość, jaka towarzyszyła tutejszym parafianom 100 lat wcześniej.

Uroczystości, zgodnie z ustawem cerkiewnym rozpoczęły się w niedzielny poranek. Przewodniczących uroczystościom Arcypasterzy, Arcybiskupa Wrocławskiego i Szczecińskiego Jerzego i Biskupa Łódzkiego i Poznańskiego Atanazego witali w progu świątyni dzieci, Rada Parafialna i proboszcz ks. Mitrat Sławomir Kondraciuk.Tuz przed rozpoczęciem konsekracji świątyni Arcybiskup Jerzy zwrócił się do wiernych ze słowem, w którym wyjaśnił przebieg nabożeństwa i znaczenie poszczególnych jej elementów. Nawiązał przy tym do Sakramentu Chrztu, jak symbolicznego praobrazu rytu Poświęcenia cerkwi, skąd bierze się pewien jej intymny charakter wyrażający się tym, że jest sprawowany przy zamkniętym Ikonostasie. Władyka podkreślił też istotę Konsekracji jako dopełnienie wszystkich kanonicznych wymogów dla świątyni, która osiąga tym swoja pełnię. Św. Liturgia, mówił Władyka, może być sprawowana w każdym miejscu, ale Sakrament Kapłaństwa powinien być sprawowany wyłącznie na poświęconym Ołtarzu. To daje pełnię cerkiewną. Po Konsekracji i Procesji ze św. Relikwiami rozpoczęła się pod przewodnictwem Arcypasterzy Święta Liturgia. Wielu wiernych przystąpiło do św. Eucharystii, która była udzielana na trzy Czasze. Po Liturgii Władycy dokonali poświęcenia Tablicy Pamiątkowej poświęconej 100 – leciu parafii i Autokefalii Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Dalej przyszedł czas na podziękowania. Gospodarz Łódzko-Poznańskiej Diecezji Biskup Atanazy podziękował Władyce Jerzemu za obecność i wspólną modlitwę. Szczególne podziękowania Władyka skierował do osób zaangażowanych w ostatni remont świątyni i ogólnie w życie poznańskiej parafii. Ks. Mitrat Sławomir Kondratiuk został nagrodzony Medalem św. Marii Magdaleny II stopnia z ozdobami…..

W uroczystościach wzięli udział ks. mitrat Eugeniusz Fiedorczuk – dziekan łódzki, ks. mitrat Jarosław Antosiuk – dziekan krakowski, ks. prot. Paweł Sidoruk – proboszcz radomskiej parafii oraz miejscowe duchowieństwo.

• Dzięki przychylności Dowództwa Garnizonu Poznańskiego, w latach 20-tych XX wieku, przekazano na obiekt parafii byłą stajnię Pułku Ułanów Wielkopolskich. Oczywiście budynek wymagał remontu i stosownej adaptacji. Do stolicy wielkopolski przybył wówczas kapelan Wojska Polskiego ks. mjr Aleksander Bogaczow, który przygotował cerkiew do pełnienia funkcji duszpasterskiej.

Uroczystość konsekracji odbyła się 13 kwietnia 1924 roku, a dokonał jej naczelny kapelan prawosławny Wojska Polskiego Bazyli Martysz, przyszły męczennik ziemi chełmskiej i podlaskiej. Uroczystość skupiła wybitnych duchownych- Aleksandra Kalinowicza, Wiaczesława Rafalskiego i Włodzimierza Wieżańskiego.

Administracyjnie parafia weszła w skład diecezji warszawskiej. Ks. Aleksander Bogaczow został pierwszym proboszczem poznańskiej parafii. Funkcję tę pełnił również w czasie II wojny światowej, przez co parafia mogła nieść swoją działalność. W lipcu 1944 roku został aresztowany i osadzony w obozie w Żabikowie. W 1945 roku wyjechał do Monachium, a następnie do Bad Kissingien, gdzie w 1946 roku zmarł.

W czasie walk wyzwoleńczych, cerkiew doznała licznych uszkodzeń. Ich likwidacją zajął się przybyły do Poznania w 1945 roku ks. Piotr Marczak, który przez kilka miesięcy pełnił tu posługę duszpasterską. Jesienią 1945 roku stanowisko proboszcza objął ks. Teodot Żuk.

W 1946 roku parafia została włączona w skład nowo erygowanego dekanatu łódzkiego.

W 1948 roku. została włączona do Diecezji Łódzko-Wrocławskiej, a w 1951 roku weszła w skład Diecezji Łódzko-Poznańskiej, jako konkatedra tej diecezji.

Ks. protoijerej Teodot Żuk zmarł w 1957 roku. Proboszczem został mianowany ks. mitrat Aleksander Sadowski, pełniący tę funkcję do 1968 roku. Po jego śmierci do Poznania został skierowany wybitny teolog, ekumenista prof. Jerzy Klinger. Za jego kadencji parafia przeżyła swój drugi rozkwit. Zintegrował społeczność wiernych, chór parafialny zaczął działalność pod kierunkiem syna byłego proboszcza- dr. Aleksandra Żuka, lekarza ortopedy, który w 1984 roku uzyskał święcenia diakońskie i do 2014 roku z wielkim zaangażowaniem uczestniczył w życiu parafialnym w Poznaniu.

Po śmierci ks. Jerzego w 1976 roku do posługi w parafii został skierowany ks. Włodzimierz Jakubowski (śp. 1986). Zostały wówczas rozpoczęte prace remontowe- generalny remont świątyni. Drewniany obiekt został obudowany ścianami murowanymi. Ustawiono kopuły, wymieniono okna, nadano cerkwi kształt, jaki istnieje do dziś. W maju 1982 roku, po zakończeniu gruntownych prac remontowych, Ordynariusz Diecezji Jego Ekscelencja. Najprzewielebniejszy Arcybiskup Szymon, dokonał konsekracji świątyni.

W 1986 roku, w wyniku poważnej choroby, ks. Włodzimierz przestał pełnić funkcję proboszcza. Od 3 listopada 1986 roku, Władyka Szymon podjął decyzję o obsadzeniu na stanowisku proboszcza ks. Pawła Minajew, który swą posługę niósł do 1 października 2022 roku. Ksiądz Paweł pozostaje w parafii jako rezydent.

Od dnia 1 października 2022 roku dekretem biskupa Atanazego nowym proboszczem poznańskiej parafii został ks. mitrat Sławomir Kondratiuk.