W dniu 17 marca 2020 roku pod przewodnictwem Jego Eminencji Wielce Błogosławionego Sawy, Prawosławnego Metropolity Warszawskiego i całej Polski odbył się Święty Sobór Biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

W pracach soborowych wzięli udział wszyscy arcybiskupi i biskupi.

Sprawy zewnętrzne:

Zapoznano się z pismem Jego Świątobliwości Patriarchy Konstantynopola z dnia 10 grudnia 2019 roku, w sprawie wpisu do grona świętych tych, którzy ponieśli śmierć męczeńską w Kastorii w latach 1598 – 1921. Informację przyjęto do wiadomości i wpisano Ich imiona do grona świętych P.A.K.P.

Przyjęto do wiadomości informację Jego Świątobliwości Patriarchy Bułgarskiego o pozbawieniu święceń kapłańskich archimandryty Emiliana Petrov’a i sprowadzeniu go do laikatu.

Wysłuchano sprawozdania Jego Ekscelencji Arcybiskupa Lubelskiego i Chełmskiego Abla ze spotkania Zwierzchników i Przedstawicieli Lokalnych Cerkwi Prawosławnych w Ammanie w dniach 25 – 27 lutego 2020 roku. Po zapoznaniu się ze sprawozdaniem z przebiegu spotkania postanowiono kontynuować usilną pracę nad poszukiwaniem możliwych dróg odbudowania jedności cerkiewnej w Ukrainie i całego Prawosławia.

Przyjęto zaproszenie Jego Świątobliwości Patriarchy Rumuńskiego na Międzynarodowe Spotkanie Młodzieży w Timisoarze w dniach 3 – 6 września 2020 roku, na które wydelegowano Jego Ekscelencję Biskupa Siemiatyckiego Warsonofiusza i przedstawicieli młodzieży: po dwie osoby z każdej diecezji.

Sprawy wewnętrzne:

Wydano komunikat w sprawie epidemii koronawirusa: „W związku ze stanem zagrożenia epidemicznego koronawirusem w naszym kraju i pandemią w świecie, Św. Sobór Biskupów P.A.K.P., zaniepokojony zaistniałą sytuacją, zwraca się do wiernych naszej Cerkwi z wezwaniem do czujności i odpowiedzialności w codziennym życiu i apeluje o usilne modlitwy do Pana Życia – Jezusa Chrystusa o ustanie epidemii i zdrowie wszystkich chorych, jak również tych, którzy niosą im pomoc – lekarzy i cały personel medyczny.Módlmy się do Wszechmogącego Boga, Źródła życia i Lekarza dusz i ciał naszych, o powstrzymanie tej śmiercionośnej epidemii. Święty Sobór Biskupów rekomenduje dodanie do ektenii usilnej podczas Boskiej Liturgii próśb z „molebna w czasie morowego powietrza”.

Zobowiązuje się duchowieństwo do okazywania wszystkim chorym opieki duszpasterskiej i pomocy fizycznej. Przy parafiach należy uruchomić, w miarę możliwości, praktyczne formy pomocy potrzebującym.

Wszystkie nabożeństwa należy odprawiać zgodnie z wielkopostnym harmonogramem. Należy rekomendować wiernym, by przystępowali do Sakramentu Spowiedzi w dni powszednie, kiedy gromadzi się w świątyniach mniejsza ilość wiernych.

Odnośnie do św. Eucharystii, Św. Sobór Biskupów stwierdza jednoznacznie, że św. Eucharystia jest źródłem życia, zdrowia duszy i ciała, wobec której żadna choroba nie ma mocy. Boska Eucharystia – jest Boskim ogniem, Który spala wszelkie zło. Przypominamy słowa Chrystusa skierowane do apostołów: „… w imię Moje będą wyrzucać demony… żmije będą brali do rąk i nawet gdyby pili truciznę, nic im nie zaszkodzi… kłaść będą ręce na chorych i uleczą ich”. (Mk16,18).

Treść tych słów naszego Zbawiciela wyjaśnia wszelką wątpliwość i potwierdza wieczną prawdę, że wiara czyni cuda.

Udzielanie św. Eucharystii dotyczy także chorych przebywających w szpitalach, miejscach odosobnienia, itp.; zalecane jest przy tym stosowanie się do rekomendacji personelu medycznego lub innych właściwych służb. Dotyczy to także osób objętych domową kwarantanną.

Święty Sobór Biskupów rekomenduje duchowieństwu zapewnienie w świątyniach i pomieszczeniach parafialnych odpowiednich środków higienicznych, takich jak: płyny dezynfekcyjne, chusteczki do przecierania ikon, itp.

Na czas trwania stanu zagrożenia epidemicznego należy powstrzymywać się od spotkań w salach parafialnych. Tylko mocna wiara, modlitwa, szeroko rozumiana wstrzemięźliwość, pokuta – tak jak miało to miejsce w historii naszej Cerkwi – pomogą nam i dzisiaj pokonać epidemię, która dotyka nasze pokolenie.

„Boże! Wspomóż, zbaw, zmiłuj się, ochroń nas łaską Twoją; wybaw nas od choroby, abyśmy wychwalali Ciebie z dziękczynieniem, teraz i zawsze, i na wieki wieków”. (Molebien w czasie morowego powietrza)

Omówiono i przyjęto sprawozdania roczne z życia poszczególnych diecezji za rok 2019.

Zapoznano się z pracą P.T. katechetów w szkołach i punktach katechetycznych. Postanowiono, w celu pomocy katechetom, powołać w poszczególnych diecezjach zespoły ds. nauczania religii.

Przyjęto sprawozdanie z działalności Prawosławnego Seminarium Duchownego w Warszawie za 2019 rok i omówiono pracę seminarium w zakresie dydaktyczno – wychowawczym. Postanowiono przeprowadzić w seminarium kurs szkoleniowy dla duchowieństwa o charakterze liturgiczno – homiletyczno – administracyjnym w miesiącu wrześniu 2020 roku.

Zapoznano się z zachowaniem suspendowanego duchownego Michała Markiewicza wnoszącego w środowisko wiernych zgorszenie. Postanowiono, w oparciu o kanony apostolskie 28 i 31, pozbawić go święceń kapłańskich i sprowadzić do stanu laickiego; każdy kto wejdzie w łączność modlitewną z pozbawionym kapłaństwa Michałem Markiewiczem wyłącza się z życia cerkiewnego, patrz kanon apostolski 10 i 11. Duchowieństwo parafialne winno uświadomić swoich parafian o tym fakcie.

Zapoznano się z pracą komisji zajmującej się tłumaczeniem na język polski Pisma Świętego Nowego Testamentu: Dzieje Apostolskie, Listy Apostolskie, Listy Soborowe i Apokalipsa. Oceniono, iż prace przebiegają pomyślnie i w niedługim czasie zostaną zakończone.

Omówiono współpracę międzywyznaniową w kraju i za granicą.

Zapoznano się ze sprawozdaniem Kościelnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych i wydano stosowne zarządzenia dla osób zajmujących się w strukturach P.A.K.P. przetwarzaniem danych osobowych.

Zapoznano się ze sprawozdaniem z działalności Bractwa Młodzieży Prawosławnej w Polsce w roku 2019 i omówiono problematykę pracy z młodzieżą. Zatwierdzono datę dorocznej Paschalnej Pielgrzymki Młodzieży na Św. Górę Grabarkę, która odbędzie się w dniach 22 – 24 maja 2020 roku. Przychylono się do prośby Bractwa, by zaprosić na tę pielgrzymkę młodzież z Albanii, Białorusi, Czech, Gruzji, Rosji i Słowacji.

Do spisu Świętych Męczenników Podlaskich wpisano: Michała Antoniuka, s. Jakuba ur. 1882; Michała Antoniuka, s. Adama ur. 1897; Katarzynę Antoniuk, c. Pawła ur. 1893; Nadzieję Antoniuk, c. Filipa ur. 1906; Ksenię Antoniuk, c. Trochima ur. 1897; Jana Antoniuka, s. Eugeniusza ur. 1931; Jana Antoniuka, s. Józefa ur. 1920; Krystynę Antoniuk, c. Stefana ur. 1896; Helenę Antoniuk, c. Marka ur. 1863; Annę Antoniuk, c. Pawła ur. 1892; Mikołaja Kotermana, s. Andrzeja ur. 1886; Pawła Kołosa, s. Konstantego ur. 1900; Marię Kołos, c. Pawła ur.1932; Zofię Kołos, c. Pawła ur. 1934; Eugenię Kołos, c. Pawła ur. 1939; Nadzieję Kołos, c. Cypriana ur. 1907; Antoninę Nikołajską, c. Stefana ur. 1903; Daniela Olszewskiego, s. Grzegorza ur. 1907; Marię Olszewską, c. Daniela ur. 1932; Grzegorza Paszkowskiego, s. Tymoteusza ur. 1878; Juliannę Paszkowską, c. Cypriana ur. 1886; Stefanidę Paszkowską, c. Jakuba ur. 1929; Jana Paszkowskiego, s. Jakuba ur. 1932; Jana Sielewczonuka, s. Eugeniusza ur. 1942; Bazylego Kłoczko, s. Jakuba ur. 1882; Jana Szeszko, s. Onufrego ur. 1900; Marię Pietruczuk, c. Józefa ur. 1928; Dionizego Szeszko, s. Teodozjusza ur. 1894; Jana Szeszko, s. Prokopiusza ur. 1924; Pawła Filipczuka, s. Stefana ur. 1897.Postanowiono pamięć Ich wspominać w ostatnią sobotę lipca wraz z Soborem Św. Męczenników Podlaskich, ustanawiając jednocześnie święto lokalne na dzień 2 lutego w parafii św. Symeona Słupnika w Brańsku.

Przyznano nagrody cerkiewne:

Protojerejstwo:

ks. Piotr Borowik – Fasty, ks. Adrian Charytoniuk – Samogród, ks. Adam Krysztopowicz – Białystok, ks. Paweł Siebiesiewicz – Kętrzyn, ks. Paweł Janiak – Hrubieszów, ks. Dariusz Wasiluk – Tomaszów Lubelski;

Palica:

ks. Marek Antonowicz – Elbląg, ks. Aleksander Aleksiejuk – Topolany, ks. Michał Czykwin – Białystok, ks. Justyn Jaroszuk – Sokółka, ks. Jarosław Jaszczuk – Olsztyn, ks. Aleksy Petrowskij – Zwierki, ks. Roman Płoński – Białystok, ks. Marcin Gościk – Biała Podlaska, ks. Wiesław Skiepko – Biała Podlaska, ks. Michał Wasilczyk – Sławatycze, ks. Jarosław Biryłko – Stargard, ks. Bogdan Repeła – Lubin;

Krzyż z ozdobami:

ks. Jarosław Pagór – Białystok, ks. Grzegorz Cebulski – Wrocław, ks. Piotr Dawidziuk – Jabłeczna;

Mitra:

ks. Anatol Szymaniuk – Zaścianki;

Ordery Św. Marii Magdaleny:

III stopnia

P. Piotr Augustyńczuk – Fasty, P. Elżbieta Charkiewicz, P. Jan Honczar, P. Jerzy Kalenik, P. Joanna Augustyńczuk, P. Tekla Trochanowska, P. Maria Grzępa, P. Wiera Zabrocka, P. Anna Perdon, P. Paweł Chylak, P. Paweł Dubec, P. Halina Łeńko, P. Emilia Krawczyk, P. Aleksander Majczak, P. Michalina Maksymczak, P. Paweł Matowicki, P. Jakub Oniszczuk;

II stopnia:

ks. Paweł Sterlingow – Siemiatycze, ks. Marek Jurczuk – Hajnówka, Eugeniusz Wróblewski;

Wyznaczono kolekty ogólnometropolitalne na rzecz parafii:

Świętego Aleksandra Newskiego w Łodzi – grudzień 2020, konto: PKO BP SA 02 1020 3352 0000 1702 0089 9575;

Świętego Mikołaja w Szczecinie – styczeń 2021, konto: PKP BP SA 36 1020 4795 0000 9102 0162 9013;

Wniebowstąpienia Pańskiego w Augustowie – luty 2021, konto: BS Sokółka 32 8093 0000 0030 4498 2000 0010;

Świętego Mikołaja Cudotwórcy w Zielonej Górze – marzec 2021, konto: MultiBank 90 1140 2017 0000 4502 1199 1769;

Świętych Równych Apostołom Konstantyna i Heleny w Zgorzelcu – kwiecień 2021, konto: BGŻ BNP PARIBAS 31 2030 0045 1110 0000 0214 218;

Opieki Matki Bożej w Kłokowicach – maj 2021, konto: BS Dynów 35 9093 1020 2016 0160 0068 0001;

Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Gorzowie Wlkp. – czerwiec 2021, konto: BGŻ BNP PARIBAS 28 2030 0045 1110 0000 0349 3250;

Zaśnięcia Bogurodzicy w Szczawnem – lipiec 2021,konto: BN PFG 17 8642 1184 2018 0045 1727 0001.

Przyjęto tekst Orędzia Paschalnego.

ks. Jerzy Doroszkiewicz

sekretarz Kancelarii Św. Soboru Biskupów P.A.K.P.