Pierwsza niedziela po święcie Pięćdziesiątnicy, gdy Cerkiew Prawosławna czci pamięć Wszystkich Świętych, w tym roku zbiegła się z liturgicznym wspomnieniem św. męczenników i wyznawców Chełmskich i Podlaskich. Nabożeństwom we wrocławskiej katedrze przewodniczył Jego Ekscelencja abp Jerzy. O godzinie 17.00 sprawowano wieczernię z akatystem ku czci św. Męczenników Chełmskich i Podlaskich.

Sobór Św. Męczenników Ziemi Chełmskiej i Podlaskiej jest określeniem bardzo licznej grupy ludzi, którzy w końcówce lat trzydziestych i czterdziestych ubiegłego wieku oddali życie za Prawosławie. Są wśród nich duchowni, mnisi oraz świeccy, którzy w różnych okolicznościach ponieśli męczeńską śmierć za swoją wiarę.

Z dokumentów wynika, że do 4 kwietnia 1944 r. na Chełmszczyźnie zamordowano ponad 40 księży prawosławnych i 20 diakonów. Duchownych, jako zasadę, przed śmiercią torturowano w nieludzki sposób. Razem z nimi ginęły w analogiczny sposób ich rodziny, matuszki i dzieci. O ile na Podlasiu zamordowano ok. 80 osób i spalono kilka wsi, to na ziemi chełmskiej zamordowano tysiące osób i spalono kilkadziesiąt wsi. Mało kto z ich mieszkańców uszedł z życiem. Jedyną ich winą, na podstawie której skazywano na śmierć, było to, że byli prawosławni.

W 2003 r. Sobór Biskupów naszej Cerkwi na sesji wyjazdowej w Chełmie zaliczył do grona świętych wszystkich zamordowanych za wiarę prawosławnych mieszkańców Chełmszczyzny i Podlasia. 29 października 2019 Sobór Biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego oficjalnie dołączył do grona męczenników chełmskich i podlaskich trzydziestu furmanów zamordowanych 31 stycznia 1946 w lesie koło miejscowości Puchały Stare. 17 marca 2020 r. Sobór Biskupów PAKP zaliczył do grona męczenników kolejnych 30 osób.

Dokładna liczba Męczenników Ziemi Chełmskiej i Podlaskiej nie jest znana. W “Uchwale Świętego Soboru Biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego o zaliczeniu do grona świętych Chełmskich i Podlaskich Męczenników XX wieku” padają następujące słowa: “Święty Sobór Biskupów PAKP jednomyślnie ustanawia Sobór Świętych Męczenników Chełmskich i Podlaskich, włączając do niego Tych, których imiona znamy i Tych, których imiona nie są znane, a wiadome jedynie Bogu Wszechmogącemu”. Na ikonie świętych tylko w pierwszych rzędach widnieją osoby znane z imienia, nad resztą widnieją tylko aureole - symbol ich świętości.

Wciąż trwają prace, które maja na celu gromadzenie materiałów w celu przeprowadzenia kolejnych procesów kanonizacyjnych.